Inhoud

• Wat doet ramipril en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik ramipril gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

ramipril

Ramipril behoort tot de ACE-remmers. Het verlaagt de bloeddruk en verbetert de pompkracht van het hart.

Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, hartfalen, na een hartinfarct (hartaanval) en bij nierziekten.

Wat doet ramipril en waarbij gebruik ik het?

Hoge bloeddruk

Klachten
Mensen met een hoge bloeddruk voelen hier in het algemeen niets van. Hoge bloeddruk is ook geen ziekte, maar geeft meer kans op hart- en vaatziekten.

Als de bloeddruk hoog is, stroomt het bloed te krachtig door de vaten. Dit is schadelijk voor de bloedvaten. Beschadigde bloedvaten verhogen de kans op een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) en ernstige hartziekten, zoals hartkramp en hartfalen.

Werking
ACE is de afkorting van een enzym dat een rol speelt bij de spanning van de spiertjes rond de bloedvaten. Door het ACE te remmen vermindert de spanning in deze spiertjes. Hierdoor worden de bloedvaten ontspannen en wijder. Het bloed kan daardoor beter doorstromen en de bloeddruk gaat omlaag.

Door ACE-remmers scheiden de nieren ook meer zout (natrium) uit met de urine. Dit maakt de bloeddruk ook lager. Door de lagere bloeddruk is er minder kans op een hart- en vaatziekte, zoals een beroerte.

Behandeling
Bij de behandeling van een hoge bloeddruk kunnen artsen verschillende medicijnen voorschrijven. Vaak beginnen ze met een plastablet en/of een bètablokker.

Als deze onvoldoende helpen of als deze niet gebruikt kunnen worden, schrijft de arts een ACE-remmer voor. Soms schrijft de arts direct een ACE-remmer voor. Bijvoorbeeld als ook hartfalen of een nierziekte bestaat.

Effect
Uw bloeddruk daalt binnen 3 tot 6 uur. Na 3 tot 4 weken is het volledige effect van op de bloeddruk bereikt. Zelf merkt u hier niet veel van. U weet pas of het werkt als uw bloeddruk wordt gemeten. 

Het is belangrijk dat u dit medicijn elke dag inneemt. Alleen dan kan dit medicijn u optimaal beschermen tegen hart- en vaatziekten. 

Hartfalen

Klachten
Bij hartfalen (hartzwakte) is de pompkracht van het hart verzwakt. Het bloed wordt niet meer goed rondgepompt. U bent daardoor sneller moe en u kunt last krijgen van vocht in de benen of achter de longen. U bent dan ook sneller benauwd.

Oorzaak
Hartfalen kan ontstaan door een langdurig bestaande hoge bloeddruk, slecht werkende hartkleppen, vernauwing in de bloedvaten die het hart van bloed voorzien (kransslagaders), stoornissen in het hartritme of een hartinfarct.

Behandeling
Behalve het wegnemen van de oorzaak, zoals het behandelen van de hoge bloeddruk of het vervangen van een slechte hartklep, spelen medicijnen een belangrijke rol bij hartfalen.

De belangrijkste medicijnen zijn plastabletten en ACE-remmers of angiotensine-II-blokkers. Vaak schrijft de arts een combinatie van deze medicijnen voor, zoals een plastablet met een ACE-remmer.

Werking
ACE-remmers verlagen de bloeddruk en verbeteren de conditie van de hartspier. Hierdoor verbetert de pompkracht van het hart en verminderen uw klachten. De kans om aan een hartziekte te overlijden neemt dan af. 

Effect
Het is belangrijk dat u dit medicijn elke dag inneemt. Alleen dan kan dit medicijn u optimaal beschermen tegen hart- en vaatziekten. 

Hartinfarct (hartaanval)

Klachten
De eerste tekenen van een hartinfarct zijn een hevig drukkende of snoerende pijn op de borst. Soms straalt de pijn uit naar de linkerarm of kaken. Vaak bent u ook misselijk, zweterig en klam.

Oorzaak
Een hartinfarct ontstaat door een afsluiting van één of meer van de bloedvaten die het hart van bloed voorzien (de kransslagaders). Hierdoor krijgt een deel van de hartspier langdurig te weinig bloed en dus te weinig zuurstof, waardoor het afsterft.

Omdat een stukje van de hartspier niet meer werkt, kan het hart minder krachtig pompen. U kunt dan verschijnselen van hartfalen krijgen, zoals moe zijn kortademig zijn en het vasthouden van vocht.

Werking
Ramipril verbetert de pompkracht van het hart. Mensen die dit medicijn na een hartinfarct zijn gaan gebruiken, hebben een kleinere kans om hartfalen te krijgen of te overlijden aan een hartziekte. Bovendien is de kans op een tweede hartinfarct kleiner.

Mogelijk merkt u dat u minder vocht vasthoudt en minder snel moe bent. Het is belangrijk dat u dit medicijn elke dag inneemt. Alleen dan kan dit medicijn u optimaal beschermen tegen hart- en vaatziekten. 

Nierziekten

Dit medicijn wordt toegepast bij nierziekten, zoals die onder andere bij diabetes kunnen voorkomen (diabetische nefropathie).

Oorzaak
De nieren filtreren afvalstoffen uit het bloed, zodat deze via de urine het lichaam kunnen verlaten. De nieren bevatten daartoe een filtersysteem. Alleen de afvalstoffen en water kunnen het filter passeren.

Als de nieren beschadigd zijn, zoals bij diabetes, werkt het filter in de nieren niet goed. Hierdoor kunnen ook waardevolle bouwstoffen, zoals eiwitten, de filters passeren en in de urine terechtkomen. Deze eiwitten in de urine verstoren de werking van de filters nog meer.

Klachten
Meestal merkt u een nierziekte, zoals diabetische nefropathie, niet op. Pas als uw urine wordt getest op eiwitten, kunt u zien of uw nieren nog voldoende werken.

Heeft u al langere tijd veel eiwit via de urine verloren, dan is dat soms te merken aan oedeem. Oedeem is vochtophoping op plaatsen waar het normaal niet of nauwelijks aanwezig is, bijvoorbeeld in de enkels en voeten. Ook kan de urine donkerder zijn of schuimen Uiteindelijk kunt u last krijgen van spierkrampen, ernstige moe zijn, jeuk en een droge huid.

Werking
Dit medicijn voorkomt dat het filtersysteem in de nieren verder beschadigt. Hierdoor wordt het eiwitverlies via de urine minder. Ook voorkomt dit medicijn dat nierziekte ontstaat bij mensen met diabetes.

Effect
Het kan enkele weken duren voordat u merkt dat uw klachten zoals moe zijn, zijn afgenomen. Het is belangrijk dit medicijn elke dag in te nemen. Alleen dan kan het uw nieren optimaal beschermen.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Teveel aan kalium, een bepaalde stof in het bloed. U merkt dit meestal zelf niet op. Een enkele keer kunt u hierdoor lusteloos worden en hartritmestoornissen krijgen.

  Een te hoog kaliumgehalte kan met name ontstaan als uw nieren minder goed werken of als u hartfalen heeft. Uw arts zal het kaliumgehalte regelmatig controleren.

• Kriebelhoest

  De hoest kan heel hardnekkig zijn en niet verminderen als u medicijnen tegen kriebelhoest gebruikt. Gaat deze bijwerking niet over? Neem dan contact op met uw arts. Mogelijk kan uw arts een ander medicijn voorschrijven dat deze bijwerking niet heeft.

• Duizelig worden of neiging tot flauwvallen, vooral bij opstaan uit bed of uit een stoel. Zeer zelden problemen met het evenwicht. 

  Dit gaat in het algemeen over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk, binnen enkele dagen tot weken. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Neem dit medicijn de eerste paar keer in de avond op de rand van uw bed. Dan kunt u liggen als u duizelig wordt. Raadpleeg uw arts als u na enkele weken nog steeds duizelig wordt door dit medicijn.

• Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn, overgeven, maagpijn, zuurbranden, een opgeblazen gevoel of diarree.

  Zeer zelden minder eetlust, buikpijn, verstopping en zure oprispingen. Meestal helpt het als u dit medicijn met wat voedsel inneemt. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

  Diarree, overgeven of koorts kan voor uitdroging zorgen. Dit leidt tot erge bijwerkingen. Heeft u diarree en bent u boven de 70 jaar of heeft u een hartaandoening of werken uw nieren minder goed? Dan heeft u meer kans op uitdroging. U moet dezelfde dag nog contact opnemen met uw arts.  De arts kan de dosering van het medicijn tijdelijk verlagen, of het medicijn tijdelijk stoppen.
  Heeft u vaker op een dag last van overgeven? Of heeft u langer dan 2 dagen koorts? Neem dan ook contact op met uw arts.

• Huiduitslag.  Dit kan wijzen op overgevoeligheid, maar dat hoeft niet. Raadpleeg bij huiduitslag uw arts. 

  Als u de huidziekte psoriasis heeft: de klachten kunnen verergeren. Merkt u dat uw klachten erger worden? Neem dan contact op met uw arts.

  Zeer zelden een ernstige huidaandoening met blaren op de huid of een vurige rode huid, jeuk galbulten en haaruitval. Waarschuw dan een arts.

• Hoofdpijn

  Raadpleeg uw arts als u hier veel last van heeft.

• Moe zijn en zeer zelden een zwak gevoel en slaapproblemen, zoals slaperig zijn.

  Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts.

• Griepachtige verschijnselen met verstopte neus of loopneus, ontsteking van de bijholten (sinusitis) en een deel van de luchtwegen (bronchitis). U kunt last hebben van hoesten en moeite met ademen.  

  Zeer zelden kortademig zijn door kramp in de spieren rond uw luchtwegen en koorts. Waarschuw bij ernstige benauwdheid een arts.

• Spierpijn en een spier beweegt zonder dat u dat wilt. Zeer zelden gewrichtspijn. 

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Psychische klachten, zoals depressie, angst, zenuwachtig, rusteloos of verward zijn. 

  Als u te veel last heeft van deze bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts. Deze bijwerkingen verdwijnen meestal weer als u stopt met het medicijn.

• Smaakveranderingen, droge mond, zweertjes in de mond (aften) en ontsteking van de tong.

  Door de droge mond kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren.

• Minder of soms juist meer zin in vrijen. Bij mannen: moeilijker krijgen van een erectie en zaadlozing. Bij vrouwen: moeilijker krijgen van een orgasme.

  Als u last heeft van deze bijwerking, vraag dan advies aan uw arts. Mogelijk moet de dosering aangepast worden, of is een ander medicijn geschikter voor u.

• Ontsteking van de alvleesklier of van de lever en bloedafwijkingen. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik, geelzucht, onverklaarbare blauwe plekken, erg moe zijn of keelpijn met koorts en blaren in de keel, moet u direct een arts waarschuwen.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit kan zich uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

  Als dit ontstaat moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de eerstehulpdienst gaan. U mag dit soort middelen in de toekomst dan niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor ramipril. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of een andere ACE-remmer niet opnieuw krijgt.

• Hartproblemen, zoals pijn op de borst. U kunt hier meer last van hebben bij inspanning. Hartaanval (hartinfarct), hartkloppingen en een snellere hartslag. 

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft. 

• Wazig zien en ontsteking van het oog. 

  Blijft u er last van houden? Raadpleeg dan uw arts.

• Een verminderde nierwerking na gebruik gedurende meerdere maanden.

  Meestal merkt u dit niet zelf op, maar via bloedonderzoek kan dit worden opgemerkt. Uw arts zal de nierfunctie regelmatig controleren.

• Doof of tintelend gevoel in handen of voeten en trillen.

• Problemen met het gehoor en oorsuizen

• Opgezwollen enkels en onderbenen, blozen en overmatig zweten.

  Dit komt door verwijding van de bloedvaten. Meestal verdwijnt dit na enkele weken. Raadpleeg uw arts, als u er hierna nog steeds last van heeft.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik ramipril gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Plastabletten. Deze wisselwerking is alleen van belang als u al een plastablet gebruikt en daar dit medicijn bij krijgt. De eerste paar dagen dat u deze combinatie gebruikt kunt u erg duizelig worden, doordat de bloeddruk sterk daalt. Overleg met uw arts als u plastabletten gebruikt. Mogelijk moet u hier een paar dagen mee stoppen of uw arts zal een lagere dosering van ramipril voorschrijven.
• Andere bloeddrukverlagende medicijnen. De bloeddruk kan te laag worden als u ramipril samen met andere bloeddrukverlagers gaat gebruiken. Uw arts houdt hier rekening mee en zal in het begin een lagere dosering voorschrijven. Al naar gelang het effect zal de arts de dosis geleidelijk verhogen.
• Kaliumzout en de kaliumsparende plasmiddelen spironolacton en triamtereen. Door combinatie van ramipril met deze medicijnen kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog worden. Overleg met uw arts als u deze medicijnen gebruikt.
• De antibiotica co-trimoxazol (trimethoprim/sulfamethoxazol) en trimethoprim. De combinatie kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog maken. Overleg met uw arts als u ramipril gebruikt.
• Lithium, een medicijn tegen manische depressie. Ramipril kan de bijwerkingen van lithium versterken, zoals overgeven, diarree, moeite met praten, spiertrekkingen, spierzwakte, slaperig en suf zijn. Waarschuw uw arts als u last heeft van deze klachten. Uw arts zal de hoeveelheid lithium in het bloed extra controleren.
• Pijnstillers van het NSAID-type, zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac. Deze pijnstillers kunnen de werking van ramipril bij hoge bloeddruk en hartfalen verminderen. Gebruik deze pijnstillers daarom liever niet.
  Heeft u een hoge bloeddruk en gebruikt u een pijnstiller van het NSAID-type langer dan 2 weken? Dan zal uw bloeddruk extra gecontroleerd moeten worden.
  Heeft u hartfalen en krijgt u meer klachten van moe en benauwd zijn of dikke enkels? Neem dan contact op met uw arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Dit medicijn is slecht voor de baby. Het kan aangeboren afwijkingen bij de baby veroorzaken. Gebruikt u dit medicijn? Overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht voor de baby is. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe? 

Tablet en capsule: innemen met een half glas water.

Wanneer? 

• U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u een vast tijdstip kiezen. Dan vergeet u het minder snel.
• Gebruikt u dit medicijn 1 keer per dag? Neem het dan bij voorkeur in de ochtend bij het ontbijt. Als u begint met dit medicijn, kunt u duizelig worden. Heeft u hier veel last van? Neem dit medicijn dan de eerste dagen in de avond in, als u op uw bed zit. Dan kunt u gaan liggen als u duizelig wordt.
• Gebruikt u dit medicijn 2 keer per dag? Neem het dan in de ochtend en in de avond.

Hoelang?

• Hoge bloeddruk. Gebruik dit medicijn zolang uw arts het voorschrijft. Als dit medicijn goed bij u werkt, moet u dit medicijn waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
• Hartfalen, hartinfarct en nierziekten. Waarschijnlijk moet u dit medicijn langdurig gebruiken. Overleg dit met uw arts.